Fizyoterapi ve rehabilitasyon,bir kişinin yaralanma,hastalık veya engellilik sonrasında kaybettiği hareket ve fonksiyon kabiliyetini iyileştirmeye yardımcı olan ve dört yıllık fakülte yada yüksek okul mezuniyeti gerektiren bir sağlık mesleğidir.Bu bölümden mezun olan kişiler fizyoterapist ünvanı alır.
Fizyoterapistler,hareket ve egzersiz tedavisi,manuel terapi,eğitim ve tavsiye gibi fizyoterapi yöntemleri ile yaralanma,hastalık veya engellilikten etkilenen insanları tedavi ederler.
Her yaştan insanı sağlıklı yaşama teşvik ederken,hastalıkları önlemeye ve hasta kişilere ağrı yönetiminde yardımcı olmaktadırlar.
Fizyoterapi,iyileşmeyi hızlandırır ve kolaylaştırır. İnsanları mümkün olduğunca bağımsız kalabilmeleri için tedavi ederken,işlerine devam edebilmelerine yardımcı olur.
Fizyoterapistler ne iş yapar?
Fizyoterapi ve rehabilitasyon,kişinin genel yaşam tarzını da içine alacak şekilde kişilerin sağlık ve refahını ”her yönüyle” değerlendirip,tedavi eden bilime dayalı bir meslektir.
Dünya Fizyoterapi Konfederasyonu fizyoterapist tanımı:
”Fizyoterapistler insanlara,maksimum hareket ve fonksiyonel kabiliyetlerini sürdürmeleri,geliştirmeleri yada iyileştirmeleri konusunda hizmet ederler.İnsanların hareket ve fonksiyonları yaşlanma,yaralanma,hastalık,bozukluk yada çevresel faktörlerden dolayı tehlike altına girdiğinde, hayatlarının her aşamasında onlara yardımcı olabilirler.”
Fizyoterapistler bu tanıma uygun olarak;hastaları eğitim ve farkındalık yoluyla kendi tedavilerine dahil eder ve kişilere sorunlarıyla kendi kendilerine başa çıkmayı öğretirler.
Fizyoterapiden hayatınızın herhangi bir zamanında faydalanabilirsiniz.
Fizyoterapi,bel ağrısına yada ani sakatlıkların tedavisine yardımcı olabilir,astım,felç gibi uzun dönemli tıbbi rahatsızlıklara rağmen kaliteli bir hayat sürmenizi sağlayabilir,kadınları doğuma hazırlayabilir yada müsabakalarda sporcuların performansını artırabilir.
Neden Fizyoterapi?
Fizyoterapistler,vücudu etkileyen bir çok hastalığın tedavisinde kilit rol oynamaktadır.Bu hastalıklardan bazıları;
Nörolojik (felç,multiple skleroz,parkinson)
Nöromusküloskeletal (bel ağrısı,whiplash yaralanmaları,spor sakatlıkları,kireçlenme)
Kardiyovasküler (kronik kalp hastalığı,kalp krizi sonrası rehabilitasyon)
Solunum,göğüs hastalıkları (astım,koah,kistik fibroz)
ve daha bir çok hastalık…
Fizyoterapistler sağlık ve sosyal bakımda uzmanlıklarına ve yeteneklerine göre farklı bölümlerde çalışabilirler.Ek olarak, bazı fizyoterapistler eğitim,araştırma ve hizmet yönetiminde de çalışmaktadır.
Anladığınız üzere,bir fizyoterapist size ağrısız bir hareket sağlamanın yanı sıra bir çok kronik hastalığın önlenmesinde de yardımcı olur.
Dahası,cerrahi yada ilaçlar hastalığınızın kesin çaresi olsa dahi bir çok hastalıkta fizyoterapinin cerrahi ve ilaçlar ile aynı iyileştirici etkiye sahip olduğu unutulmamalıdır.
Boyun, bel, sırt, ayak, diz vb. vücutta bulunan kas ve iskelet sisteminde oluşan ağrılar fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri ile tedavi edilebilmektedir. Hastalık veya travmaya bağlı doku hasarı ile oluşan yani akut ağrılar bu birimin uzmanlık alanında bulunmaktadır. Nörolojik ya da psikolojik olarak sürekli devam eden kronik ağrılar ise uzun soluklu bir tedavi sürecine girmektedir.
Kas zedelenmeleri, menisküs, kırık ve diğer spor yaparken meydana gelen yaralanmalar cerrahi olarak tedavi edilebileceği gibi fizik tedavi ve rehabilitasyon ile de eski haline getirilebilmektedir. Hastanın, ameliyat olması gerekiyorsa da fizik tedavi bu süreçten sonra önem arz etmektedir. Sorunlu olan bölgenin tekrardan eski sağlığına kavuşması için doktor kontrolünde egzersizlerini yapması ve aksatmaması gerekmektedir.
Özellikle ileriki yaşlarda görülen Parkinson hastalığı, dopamin hücrelerinin azalması sonucu meydana gelmektedir. Nöroloji uzmanı kontrolünde kullanılan ilaçların yanı sıra hastanın düzenli olarak egzersiz yapması da gerekmektedir. Ellerde titreme, yürüme güçlüğü, konuşma bozukluğu vb. belirtileri bulunan bu hastalığa uygulanacak fizik tedavi ve rehabilitasyon ile hastanın hareket kabiliyetinin artması ve yaşam kalitesini yükseltmesi amaçlanmaktadır.
Kas, eklem ya da kemiklerin etrafında hissedilen ağrı ya da acıları tanımlamak için kullanılan romatizma, tek bir hastalık değildir. Romatizma içerisinde yüzlerce hastalık bulunmaktadır. İltihaplı ve iltihapsız romatizmaların içerisinde kemik erimesi, eklem romatizması, topuk dikeni, tenisçi ve golfçü dirseği, kalsifik tendinitler,kireçlenmeler , omuz sıkışma sendromları, omuz kas yırtıkları, yumuşak doku romatizması, gut hastalığı, Akdeniz ateşi, bağ dokusu hastalıkları, romatoid artrit, akut eklem romatizması gibi çeşitli hastalıklar yer almaktadır. Şişlik, eklemi kullanmada zorluk, sürekli ağrı, sıcaklık artışı ya da kızarıklık romatizmal hastalıkların belirtileri arasındadır. Hastalığın şiddetine göre ilaç kullanabileceği gibi birçok romatizmal hastalıklar fizik tedavi ve rehabilitasyon ile tedavi edilmektedir.
Beyin damarlarında meydana gelen hasardan sonra ortaya çıkan inmede, hasta vücudunun belirli bir kısmında hareket kabiliyeti kısıtlanmaktadır. Fizik tedavi ve rehabilitasyon; hastanın iyileşme sürecini hızlandırmak, kendi ihtiyaçlarını karşılayacak duruma getirmek, sosyal yaşantısına geri döndürmekte önemli bir tedavi yöntemidir.
Burkulma, kırık ya da çıkıklarda hastada çeşitli şikayetler görülmektedir. Hareket edememe, şişlik, ağrı, morarma gibi belirtiler sonrasında hasar alan bölge alçı ile tedavi edilebileceği gibi kimi zaman cerrahi müdahale de uygulanabilmektedir. Hasarlı bölgenin bu yöntemler ile tedavisinden sonra ise fizik tedavi ve rehabilitasyon alması gerekmektedir. Uzun süre hareketsiz kalan bölgelerde kas zayıflı ve güçsüzlüğü meydana geldiğinden dolayı yapılacak egzersizler ve farklı yöntemler ile hastanın eski sağlığına kavuşması sağlanmaktadır.
Omurlar arasında yer alan disklerin bütünlüğünü kaybetmesi fıtığa yol açar. Boyun ve bel bölgesinde meydana gelen bu fıtıklar yanlış hareket, travma, kaza, kireçlenme ve stresten dolayı oluşmaktadır. Yaş ilerledikçe ortaya çıkan kemik güçsüzlüğü, fazla kilo almak ve gebelik de fıtığın diğer sebepleri arasında gösterilmektedir. İlaç tedavisinin yanı sıra fizik tedavi ve rehabilitasyon fıtıklarda oldukça kullanılan bir tedavi yöntemidir. Ancak bu yöntemler hastalığın seviyesine göre değişmektedir. İlerleyen fıtıklar kimi zaman cerrahi operasyonlar ile tedavi edilmektedir.
Lenfödem doğuştan (primer) veya sonradan edinilen (sekonder) lenf sıvısının doku içinde anormal toplanması ve lenf sisteminde meydana gelen yetersizlik sonucunda sıvı birikimidir.Bu durumda manuel lenf drenajı , fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünün diğer uygulama alanları arasındadır.
Manuel lenf drenajı ile, sıvı akışı yavaşlamış lenf yolları aktif hale getirilerek, lenfatik sistemin yeniden çalışması sağlanır. Sonrasında bandajlama yöntemi uygulaması yapılır. Gereken durumlarda bası giysisi uygulanabilir. Manuel lenf drenaji klasik masaj ile karıştırılmamalıdır, bu drenajın özgün uygulama teknikleri vardır ve bu konuda eğitim almış fizyoterapistler tarafından uygulanmalıdır.